ทำไมเราถึงกังวลอย่างมาก เมื่อทราบผลตรวจสุขภาพว่ามีเนื้องอก

การตรวจสุขภาพประจำปีเป็นสิ่งที่หลายคนเริ่มให้ความสำคัญมากขึ้นในปัจจุบัน เพราะมันช่วยให้เรารู้สถานะของร่างกาย และสามารถป้องกันหรือรักษาโรคต่าง ๆ ได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น แต่เมื่อวันหนึ่งผลตรวจสุขภาพกลับแจ้งว่า “พบเนื้องอก” แม้จะยังไม่ระบุว่าเป็นเนื้อร้าย (มะเร็ง) หรือเนื้อดี ก็สามารถทำให้หลายคนตกใจ เครียด และกังวลอย่างมากทันที นั่นเป็นเรื่องธรรมชาติของมนุษย์ เพราะคำว่า “เนื้องอก” นั้นมีน้ำหนักทางจิตใจอย่างมาก อาจจะเพราะคำว่า “เนื้องอก” มักเชื่อมโยงกับ “มะเร็ง” และความตาย แม้คำว่า “เนื้องอก” จะไม่ได้หมายความว่าเป็นมะเร็งเสมอไป (เพราะมีทั้งเนื้อร้ายและเนื้อดี) แต่ในสำนึกของคนทั่วไป “เนื้องอก” มักถูกมองว่าเป็นสิ่งที่อันตราย และอาจนำไปสู่โรคมะเร็ง ซึ่งเป็นหนึ่งในสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของโลก เมื่อได้รับข้อมูลนี้ จึงเกิดความกลัวว่าจะเป็นโรคร้าย หรืออาจต้องเผชิญกับการรักษาที่เจ็บปวดและยืดเยื้อ การทราบว่าตนเองมีเนื้องอกอาจเป็นจุดเริ่มต้นของความกลัวและความไม่แน่นอน แต่ไม่ใช่จุดจบของชีวิต ความกังวลที่เกิดขึ้นเป็นเรื่องธรรมชาติ เพราะมันกระทบทั้งร่างกาย จิตใจ และวิถีชีวิตอย่างรอบด้าน อย่างไรก็ตาม ด้วยความเข้าใจที่ถูกต้อง การได้รับการวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม รวมถึงกำลังใจจากคนรอบข้าง เราสามารถผ่านช่วงเวลาเหล่านี้ไปได้อย่างมีพลังและความหวัง

การที่แพทย์บอกว่า 'พบก้อนเนื้อ' แต่ยังไม่สามารถบอกได้ว่าเป็นเนื้อดีหรือร้าย จนกว่าจะมีการตรวจเพิ่มเติม เช่น การเจาะชิ้นเนื้อหรือตรวจ MRI ก็สร้างความเครียดอย่างรุนแรงให้กับผู้ป่วย เพราะเป็นช่วงที่ต้อง “รอคำตอบ” ซึ่งไม่แน่นอน ความไม่รู้เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้จินตนาการแย่ ๆ ถาโถมเข้ามาในจิตใจ เมื่อรู้ว่ามีเนื้องอก คนจำนวนมากจะคิดถึงผลกระทบต่อหน้าที่การงาน ครอบครัว และความสามารถในการดำรงชีวิต เช่น อาจต้องหยุดงานเพื่อรักษาตัว อาจมีค่าใช้จ่ายสูง อาจไม่มีแรงทำกิจวัตรประจำวัน หรือหากมีลูกเล็ก พ่อแม่สูงวัยให้ดูแล ก็จะยิ่งรู้สึกไม่มั่นใจและวิตกว่าตนเองจะรับผิดชอบทุกอย่างไหวหรือไม่ แม้เนื้องอกบางชนิดจะสามารถรักษาได้ง่าย แต่ในความเข้าใจของคนทั่วไป การรักษาเนื้องอก (โดยเฉพาะเนื้อร้าย) มักเกี่ยวข้องกับการผ่าตัด เคมีบำบัด หรือการฉายแสง ซึ่งไม่เพียงแต่สร้างความเจ็บปวดทางร่างกาย แต่ยังอาจทิ้งผลข้างเคียงต่อร่างกาย เช่น ผมร่วง อ่อนแรง น้ำหนักลด หรืออวัยวะบางส่วนถูกตัดออก ทำให้หลายคนหวาดกลัวจนเกินกว่าจะตั้งสติได้ในทันที การที่ร่างกายอาจมีความผิดปกติ ทำให้หลายคนเริ่มมองตนเองในแง่ลบ ความคิดเช่นนี้อาจทำให้ผู้ป่วยรู้สึกซึมเศร้า หวาดวิตก หรือแม้กระทั่งสูญเสียความมั่นใจในชีวิต ส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์กับคนรอบข้างและสุขภาพจิตโดยรวม ผู้คนจำนวนมากมีประสบการณ์เคยเห็นคนใกล้ตัวเสียชีวิตจากมะเร็ง หรือเคยได้ยินเรื่องราวของผู้ป่วยที่ต้องทนทุกข์กับโรคนี้ ความทรงจำเหล่านี้มักกลับมาในหัวทันทีที่ได้ยินคำว่า “เนื้องอก” ทำให้เกิดความรู้สึกเหมือนตนเองกำลังจะเดินเข้าสู่เส้นทางนั้นเช่นกัน แม้ในความเป็นจริงจะยังไม่มีข้อสรุป หลายคนยังเข้าใจผิดว่า “เนื้องอก = มะเร็ง” ทั้งที่ในความจริง เนื้องอกมีได้ทั้งชนิดที่ไม่อันตราย (เนื้อดี) เนื้องอกไทรอยด์ อาการ และชนิดที่ต้องรักษาอย่างจริงจัง (เนื้อร้าย) การขาดความรู้ที่ถูกต้องทำให้ผู้ป่วยตีความสถานการณ์รุนแรงกว่าความเป็นจริง และนั่นยิ่งกระตุ้นให้เกิดความวิตกกังวลมากขึ้น